MdM: grudzień rekordowy, ale rok i tak słaby

40,6 mln zł – to kwota wniosków o kredyt MdM złożonych w grudniu do Banku Gospodarstwa Krajowego. To rekordowa suma, o jedną trzecią wyższa od średniej z poprzednich miesięcy. Nadal jednak popularność MdM jest skromna – w całym 2014 r. wykorzystano zaledwie 34,5 proc. zarezerwowanych na ten okres pieniędzy.

Po roku od wprowadzenia w życie programu Mieszkanie dla Młodych nadeszła pora na pierwsze podsumowania. Przez ten czas potencjalni chętni złożyli do BGK 15972 wnioski na łączną kwotę 366,3 mln zł, z czego 207,3 mln na wypłatę w 2014 r. i 136 mln zł na 2015 r. Niewiele ponad 200 mln zł wykorzystane w 2014 r. oznacza, że prawie 2/3 pieniędzy zarezerwowanych na ten cel (600 mln zł) wróci do budżetu państwa. W związku z faktem, że BGK wnioski o wypłatę w 2014 r. przyjmował tylko do 19 grudnia, klienci skoncentrowali się już na zakupach rozliczonych w 2015 r. Kwota dopłat na 2015 r. wzrosła w grudniu w relacji do listopada o 82 proc., a pieniądze do wypłaty na 2015 r. stanowiły 92 proc. kwoty zarezerwowanej w grudniu. Kluczowe jest bowiem to, że dofinansowanie jest wypłacane na konto dewelopera wraz z ostatnią transzą płatności za mieszkanie. Zatem to od harmonogramu płatności (zapisanego w umowie pomiędzy kupującym a deweloperem) zależy z której puli zostaną wypłacone pieniądze dla danego kredytobiorcy.

Kwota dopłat w ramach MdM zaakceptowana przez BGK w 2014 r. (w mln zł)

Źródło: Obliczenia Home Broker na podst. danych BGK

Ponad połowa pieniędzy w trzech województwach

Program największym powodzeniem cieszy się w trzech województwach: mazowieckim, pomorskim i wielkopolskim. Wśród miast prym wiedzie Warszawa (ponad 15 proc. kwoty dopłat dla całego kraju), a za nią są Gdańsk, Poznań i Kraków. W pierwszym roku do BGK trafiło 2881 wniosków z Mazowsza, 2713 z Pomorza i 2467 z Wielkopolski, te trzy obszary otrzymały ponad 54 proc. pieniędzy z programu. Najmniej wniosków o dopłaty złożono w woj. opolskim (141) i świętokrzyskim (175).

Według statystyk opublikowanych na koniec roku przez BGK, przeciętna powierzchnia mieszkania kupowanego w ramach programu MdM wynosi 53,2 mkw., w przypadku domu jest to 84,2 mkw. Program jest dostępny dla osób kupujących mieszkania o powierzchni do 75 mkw. (85 mkw. dla osób z co najmniej trójką dzieci) lub dom o powierzchni do 100 mkw. (110 mkw. dla rodziców z trójką dzieci). Zdecydowana większość beneficjentów stara się jednak o dopłaty do mieszkania, domy są kupowane jedynie przez 2,3 proc. osób korzystających z dofinansowania w ramach MdM.

Będą zmiany w programie

Wciąż trwają prace nad nowelizacją ustawy o Mieszkaniu dla Młodych. Najważniejszą planowaną modyfikacją jest zwiększenie dostępności i atrakcyjności programu dla rodzin wielodzietnych. Dostaną one nawet 30 proc. wartości odtworzeniowej mieszkania, dopłata będzie naliczana od większej powierzchni, a rodzina taka będzie mogła skorzystać z dopłaty nawet jeśli kupuje kolejne, a nie pierwsze mieszkanie. W efekcie dopłaty dla kredytobiorców z co najmniej trójką dzieci wzrosną o 160 proc. Przykładowo, w chwili obecnej rodzina taka kupująca w Warszawie 70-metrowe mieszkanie otrzyma 44,9 tys. zł, a po zmianach ma to być 116,7 tys. złotych.

Z korzyści dostępnych dla każdego beneficjenta warto wspomnieć o możliwości zaciągnięcia preferencyjnego kredytu przy zakupie mieszkania od spółdzielni mieszkaniowej, a także lokalu powstałego w wyniku przebudowy czy adaptacji. Niezmiennie jednak beneficjent musi być pierwszym, który nieruchomość zasiedli i musi to być jego pierwsza mieszkalna nieruchomość. Oprócz powyższego nowelizacja wprowadza jeszcze kilka mniej znaczących zmian i doprecyzowuje kilka kwestii. Rozszerza m.in. katalog osób mogących wesprzeć kredytobiorcę bez zdolności kredytowej, a także zabrania (pod rygorem odebrania części dopłat) nie tylko wynajmu całego mieszkania kupionego w programie, ale i jego części oraz spłaty kredytu wcześniej niż po pięciu latach od zaciągnięcia.

Ze zmian, które ma wprowadzić nowelizacja ustawy, najbardziej skorzystają rodziny wielodzietne. Ale choć w Polsce jest ich milion, to z programu MdM korzystało jak dotąd niewiele i raczej trudno oczekiwać, by statystyka ta uległa zmianie. Rewolucją nie będzie też dopuszczenie do programu mieszkań od spółdzielni mieszkaniowych, gdyż te niewiele w ostatnich latach budują (wg statystyk GUS jest to zaledwie 2 proc. produkcji deweloperów).

Marcin Krasoń, Home Broker