Czym jest nadużycie pozycji dominującej na rynku?

Oto możliwie proste wyjaśnienia występujących w codziennym życiu terminów, które mają ważne znaczenie, ale których rezultaty i znaczenie nie zawsze są zrozumiałe dla ogółu obywateli.

Konkurencja jest to rywalizowanie ze sobą w celu zrealizowania tych samych celów gospodarczych, np. pozyskanie klientów zainteresowanych zakupem dóbr, które spełniają określone zapotrzebowanie. Rywalizacja konkurentów jest limitowana lub niemożliwa, gdy rynek jest zmonopolizowany przez konkretnego przedsiębiorcę. Stan konkurencji jest stanem pożądanym, a zmierzanie przedsiębiorców do objęcia jak największego udziału w rynku jest naturalne. Prawo nie zakazuje przejmowania i utrzymywania pozycji dominującej na rynku, jednak nie przywala na jej nadużywanie w celu zmniejszenia negatywnych efektów tego stanu rzeczy.

Pozycja dominująca określa, że dany właściciel firmy jest decydującym podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą na konkretnym rynku. Dlatego też może on dowolnie kształtować ceny, ponieważ konsumenci muszą korzystać z jego produktów, z uwagi na to, że na rynku nie ma innej realnej konkurencji. Przedsiębiorca ma pozycję dominującą, jeśli jego udział w rynku przekracza 40%. Zbiorczą pozycję dominującą może też dzielić kilku przedsiębiorców, jeżeli podejmą oni wspólnie skoordynowane działania.

Ustalenie pozycji dominującej polega na określeniu rynku właściwego. Jest to rynek towarów i usług, które uważane są za substytuty oraz zbywane są na terenie, na którym panują zbliżone warunki konkurencji. Zdefiniowanie tego rynku jest niezbędne do zmierzenia siły rynkowej konkretnego przedsiębiorcy.

Nadużywanie pozycji dominującej może polegać na stosowaniu nieuczciwych praktyk cenowych lub sztuczne ograniczanie zbytu towarów lub wielkości produkcji lub wykorzystywanie niejednolitych zapisów umów, które stwarzają zróżnicowane warunki konkurencji.

Ważne jest, aby przedsiębiorcy mający pozycję dominującą na rynku powinni podchodzić przede wszystkim ostrożnie do podejmowanych czynności na rynku, tak aby nie narażać się na zarzut stosowania działań, które ograniczają konkurencję, a w razie nieporozumienia z odpowiednim organem potrafili udowodnić, że stosowana przez nich polityka rynkowa jest zgodna z prawem.

Joanna Walerowicz
www.gazetafinansowa.net